Mieszkaniowe porównania różnych miast, często uwzględniają jedynie różnice w poziomie cen metrażu. Tymczasem osoby zastanawiające się nad wyborem miejsca do dalszego życia, biorą pod uwagę nie tylko koszt zakupu 1 mkw. Istotne są również takie czynniki, jak na przykład poziom bezpieczeństwa i jakość miejskiego powietrza. Nawet jeśli uwzględnimy tylko kilka kryteriów, to okaże się, że każdy z szesnastu ośrodków wojewódzkich ma swoje słabe strony.
Z uwagi na dużą liczbę dostępnych informacji, porównania dotyczące warunków życia w miastach mogą uwzględniać wiele wskaźników. Takie rozbudowane analizy byłyby jednak nieczytelne i zawiłe – tłumaczy Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl. Zatem warto porównać kilka podstawowych statystyk, które przynajmniej w pewnym stopniu prezentują różne aspekty jakości życia. Poniższa tabela zawiera informacje dotyczące:
- przeciętnego poziomu wynagrodzenia netto w sektorze przedsiębiorstw (III kw. 2015 r.)
- powierzchni mieszkania dostępnej za przeciętne miesięczne wynagrodzenie netto w sektorze przedsiębiorstw (uśredniony wynik dla rynku pierwotnego i wtórnego z III kw. 2015 r.)
- średniego rocznego stężenia szkodliwego pyłu PM10 (2014 r.)
- liczby dzieci w wieku 3 lata – 5 lat, przypadających na jedno miejsce w przedszkolu (2014 r.)
- ogólnej liczby wykrytych przestępstw w przeliczeniu na 1000 mieszkańców (2014 r.)
Po porównaniu poziomu wszystkich analizowanych wskaźników okazuje się, że różnice w miastach wojewódzkich są bardzo duże. W przypadku przeciętnego wynagrodzenia z sektora przedsiębiorstw, liderem jest oczywiście Warszawa – wskazuje ekspert portalu RynekPierwotny.pl. Statystyczne wynagrodzenie warszawiaków, którzy nie pracują w mikrofirmach (do 10 zatrudnionych), osiąga poziom o 28% większy od średniej wartości z 16 miast wojewódzkich i przewyższa najgorszy wynik (Zielona Góra) o 61%. Jeżeli chodzi o inne kategorie, to najlepsze wyniki odnotowano na terenie:
- Katowic – dostępność metrażu (0,89 mkw.) o 41% wyższa od średniej/o 77% lepsza od najniższego wyniku (Kraków)
- Gdańska – stężenie pyłu PM10 o 32% niższe od średniej/o 56% mniejsze od najgorszego wyniku (Kraków)
- Olsztyna – liczba dzieci na 1 miejsce w przedszkolu o 14% niższa od średniej/o 32% mniejsza od najgorszego wyniku (Gdańsk)
- Białegostoku – roczna liczba przestępstw na 1000 mieszkańców – o 45% niższa od średniej/o 69% mniejsza od najgorszego wyniku (Katowice)
Warto zwrócić uwagę, że niektóre miasta osiągają skrajnie różne wyniki w poszczególnych kategoriach. Gdańsk przoduje pod względem poziomu wynagrodzeń i jakości powietrza, ale jednocześnie zajął ostatnią pozycję w kategorii dostępności przedszkoli. Atutem Katowic jest najlepsza relacja płac i cen metrażu. Stolica Górnego Śląska prezentuje się jednak bardzo źle po uwzględnieniu statystyk przestępczości (patrz poniższa tabela). W kontekście dostępności katowickiego metrażu warto pamiętać, że duże zatrudnienie w przemyśle wydobywczym, dodatnio wpływa na lokalny poziom płac.
| Miasta wojewódzkie: prezentacja wybranych wskaźników, które informują o poziomie wynagrodzeń, relatywnej cenie metrażu, stanie powietrza, dostępności miejsc w przedszkolach i bezpieczeństwie | |||||
| Nazwa miasta | Przeciętne wynagrodzenie netto w sektorze przedsiębiorstw (III kw. 2015 r.)* | Metraż lokalu dostępny za przeciętne wynagrodzenie netto w sektorze przedsiębiorstw (III kw. 2015 r.)** | Średnie roczne stężenie pyłu zawieszonego PM10 w µg/m3 (2014 r.) dopuszczalna roczna norma to 40 µg/m3 | Dzieci w wieku 3 lata – 5 lat przypadające na jedno miejsce w placówce wychowania przedszkolnego (2014 r.) | Liczba przestępstw ogółem na 1000 mieszkańców (2014 r.) |
| Białystok | 2 436,48 zł | 0,58 | 27,4 | 0,92 | 17,76 |
| Bydgoszcz | 2 547,27 zł | 0,61 | 38,8 | 0,90 | 21,44 |
| Gdańsk | 3 676,51 zł | 0,66 | 23,2 | 1,14 | 26,56 |
| Katowice | 3 759,23 zł | 0,89 | 45,3 | 0,81 | 57,34 |
| Kielce | 2 571,33 zł | 0,62 | 34,8 | 0,94 | 31,27 |
| Kraków | 3 122,37 zł | 0,50 | 53,1 | 0,82 | 34,58 |
| Lublin | 2 791,92 zł | 0,58 | 32,1 | 0,80 | 28,34 |
| Łódź | 2 771,94 zł | 0,69 | 38,2 | 0,90 | 28,79 |
| Olsztyn | 2 716,19 zł | 0,64 | 29,0 | 0,77 | 24,29 |
| Opole | 2 770,83 zł | 0,64 | 35,0 | 0,82 | 38,65 |
| Poznań | 3 242,50 zł | 0,56 | 32,5 | 0,86 | 41,31 |
| Rzeszów | 2 984,25 zł | 0,66 | 29,0 | 0,80 | 22,09 |
| Szczecin | 3 084,75 zł | 0,72 | 26,9 | 1,11 | 33,73 |
| Warszawa | 3 825,95 zł | 0,52 | 33,7 | 0,90 | 28,89 |
| Wrocław | 3 114,17 zł | 0,55 | 35,2 | 0,96 | 44,53 |
| Zielona Góra | 2 382,33 zł | 0,70 | 28,0 | 0,82 | 38,16 |
| Średnia dla 16 miast | 2 987,38 zł | 0,63 | 33,9 | 0,89 | 32,36 |
*- Przyjęto, że pensja netto wynosi 72% przeciętnej stawki brutto.
** – Uwzględniono nieważoną średnią cenę transakcyjną za 1 mkw. mieszkania z rynku pierwotnego i wtórnego
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych NBP (ceny mieszkań) oraz GUS (pozostałe wskaźniki)
W statystycznych zestawieniach metropolie nie prezentują się najlepiej
Na podstawie zaprezentowanych statystyk można wyciągnąć jeszcze jeden, ciekawy wniosek. Wbrew pozorom, największe miasta wojewódzkie nie przedstawiają się najlepiej, po uwzględnieniu innych wskaźników niż ceny mieszkań. Jeżeli przyjmiemy maksymalnie uproszczony sposób oceny punktowej (najlepszy wynik – 16 punktów, najgorszy wynik – 1 punkt), to najwyższe noty uzyskają takie ośrodki miejskie, jak Rzeszów (60 punktów) i Olsztyn (55 punktów). Dopiero na trzecim miejscu uplasuje się jedna z metropolii (Gdańsk – 54 punkty). Pozycje Warszawy (10) i Krakowa (14) będą znacznie niższe.
Każdy nabywca mieszkania posiada osobiste kryteria oceny oraz preferencje. Obiektywne dane statystyczne wskazują jednak, że osoba posiadająca dobrą sytuację zawodową i mieszkaniową w takim mieście jak Rzeszów lub Olsztyn, niekoniecznie będzie zainteresowana przeprowadzką do jednej z krajowych metropolii.
Andrzej Prajsnar, ekspert portalu RynekPierwotny.pl